“Những vướng mắc về thủ tục cấp phép chưa được cải thiện, sự lệch pha cung cầu trên thị trường (thừa sản phẩm nhà cao cấp thiếu nhà bình dân), cộng thêm tình hình dịch bệnh nhiều dự án không thể triển khai đúng tiến độ, giá vật liệu xây dựng leo thang dẫn đến việc nhà ở không ngừng tăng giá” – đại diện batdongsan.com.vn nhìn nhận.

Sử dụng quỹ đất nhà ở xã hội?

Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) Nguyễn Mạnh Khởi cho biết, Bộ Xây dựng đang nghiên cứu cơ chế phát triển nhà ở thương mại giá thấp, lồng ghép vào việc sửa đổi, bổ sung Luật Nhà ở, thời gian tới sẽ báo cáo Chính phủ trình Quốc hội thông qua. Căn cứ vào đó, các địa phương khi rà soát, xây dựng, phê duyệt chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở phải xác định rõ chỉ tiêu phát triển, danh mục nhà ở thương mại giá thấp. Xây dựng tiêu chuẩn thiết kế, giá bán theo phương án không vượt quá 25 triệu đồng/m2 đối với TP trực thuộc T.Ư, không quá 20 triệu đồng/m2 ở địa phương còn lại. Giá bán đã bao gồm VAT, chưa có kinh phí bảo trì phần sở hữu chung.

“Đối với Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là nơi giá đất cao hơn nhiều so với địa phương khác nên việc đầu tư xây dựng nhà ở giá thấp sẽ khó khả thi nếu Nhà nước không có cơ chế ưu đãi về giá đất. Vì vậy, việc ban hành giải pháp khuyến khích phát triển dự án nhà ở thương mại giá thấp, phù hợp với khả năng chi trả của đại bộ phận dân cư khu vực đô thị là rất cần thiết” – ông Nguyễn Mạnh Khởi cho hay.

Cũng theo đại diện Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS, để giải quyết vấn đề khó khăn liên quan đến quỹ đất dành cho dự án nhà ở thương mại giá thấp, đề xuất Chính phủ cho phép các dự án phát triển nhà ở thương mại, đầu tư khu đô thị chưa sử dụng hết quỹ đất 20% dành để xây dựng nhà ở xã hội (đã đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật) để xây dựng nhà ở thương mại giá thấp. Trường hợp chuyển quỹ đất 20% sang làm nhà ở thương mại giá thấp thì chủ đầu tư phải thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất, như đối với phần diện tích đất xây dựng nhà ở thương mại trong dự án.

Liên quan đến vấn đề này, chuyên gia quy hoạch đô thị thạc sĩ Trần Tuấn Anh cho rằng, đây là một giải pháp hay, có tính khả thi cao nếu được cho phép và chính quyền các địa phương quyết tâm thực hiện. Nhưng bên cạnh đó, Chính phủ cũng cần ban hành cơ chế cụ thể ưu đãi chủ đầu tư xây dựng nhà ở thương mại giá thấp như xem xét giảm thuế trong thời gian nhất định, thông thoáng trong việc cấp phép đối với dự án...

“Một trong những giải pháp có thể xem xét thực hiện đó là hạn chế cấp phép mới cho những dự án nhà ở cao cấp và Nhà nước nên sử dụng công cụ tài chính thông qua hình thức đánh thuế cao đối với những cá nhân, tổ chức mua nhà cao cấp để hạn chế dòng tiền đầu tư đổ vào phân khúc này” - thạc sĩ Trần Tuấn Anh nhìn nhận.