Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh nhận định, dù kết quả phát triển NƠXH giai đoạn sau luôn cao hơn giai đoạn trước, nhưng số lượng căn hộ hoàn thành chưa thể đáp ứng hết nhu cầu rất lớn về nhà ở của các nhóm đối tượng người thu nhập thấp và cán bộ, công chức, viên chức có khó khăn về nhà ở trên địa bàn TP.  Các đối tượng có nhu cầu về NƠXH chưa được giải quyết hiện nay ở chung với người thân, gia đình hoặc thuê nhà trọ do người dân xây dựng để ở.

Dự kiến mục tiêu phát triển NƠXH, nhà lưu trú công nhân của TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2025, trong đó NƠXH là 30.500 căn, nhà lưu trú công nhân 4.500 phòng, tương đương 18.000 chỗ. Giai đoạn 2026 - 2030, dự kiến NƠXH sẽ phát triển 50.000 căn hộ, nhà lưu trú công nhân dự kiến phát triển 8.000 phòng, tương đương 32.000 chỗ.

Nhiều khó khăn vì thủ tục, vướng luật

Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cũng nhận định, việc thực hiện các dự án NƠXH thời gian qua có một số khó khăn, như: Các bước thủ tục đầu tư dự án NƠXH còn phức tạp, ngoài thủ tục chấp nhận chủ trương đầu tư, công nhận chủ đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500, chấp thuận đầu tư, giao đất, tính tiền sử dụng đất, ký quỹ như nhà ở thương mại, các dự án NƠXH còn phải thực hiện thêm các thủ tục như: thẩm định giá bán NƠXH, xác nhận đối tượng mua, thuê mua NƠXH, kiểm toán chi phí để xác định lợi nhuận…

Đối với các dự án phát triển nhà ở thương mại, khu đô thị có quỹ đất trong dự án để xây dựng NƠXH chưa có quy định hướng dẫn về việc xác định chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng, chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật và việc phân bố các chi phí này vào quỹ đất xây dựng NƠXH; chưa có quy định pháp luật về xác định cơ quan chủ trì thẩm định và phê duyệt các chi phí nêu trên để hoàn trả cho chủ đầu tư; chưa có hướng dẫn về việc thanh toán cho chủ đầu tư khi bàn giao quỹ đất xây dựng NƠXH để Nhà nước thực hiện dự án.  

Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng tại một số dự án NƠXH gặp nhiều khó khăn, kéo dài, tiến đô thực hiện dự án chậm, thậm chí không thực hiện được. Đối với các dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất trên 10ha, tuy đã xác định quỹ đất 20% xây dựng NƠXH, nhưng chủ đầu tư dự án chậm triển khai bồi thường giải phóng mặt bằng hoặc chưa đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, nên chưa triển khai đầu tư xây dựng NƠXH.

Nguồn vốn dài hạn với lãi suất ưu tiên hỗ trợ các chủ đầu tư vay vốn thực hiện các dự án đầu tư ở xã hội, cho các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội vay mua nhà là không ổn định.

Thủ tục điều chỉnh quy hoạch tỉ lệ 1/2000, quy hoạch chi tiết 1/500 mất nhiều thời gian. Việc sắp xếp, xử lý đất đai do Nhà nước trực tiếp quản lý hoặc có nguồn gốc từ đất do Nhà nước trực tiếp quản lý để đưa vào xây dựng NƠXH theo quy định pháp luật về đất đai và pháp luật về quản lý tài sản công chậm được triển khai. Chủ đầu tư dự án NƠXH chưa thực sự chủ động về nguồn vốn, nên tiến độ thi công kéo dài…