Củ mài là củ gì?

Củ mài có tác dụng tuyệt vời với sức khỏe. Nguồn ảnh: Internet 

Củ mài là một loại thực vật hoang dại mọc ở vùng rừng núi phía Bắc nước ta. Đây là loại thực vật thuộc họ thân leo, thân cây nhẵn hơi góc cạnh, màu đỏ hồng. Lá cây hình tim, mọc so le và thường có cục nhỏ ở góc lá gọi là dái mài.

Cây củ mài có hoa màu vàng, khúc khuỷu mọc thành từng cụm đơn tính. Mỗi cây thường cho một hoặc hai củ. Củ mài hình trụ dài ăn sâu xuống đất, có thể dài tới hàng mét. Vỏ củ có màu nâu xám, thịt màu trắng mềm.

Củ mài thường được thu hoạch vào mùa hè khi lá cây đã lụi hết. Khi mang về, người dùng rửa sạch và chế biến theo ý muốn của mình.

Vì sao củ mài được xem là vị thuốc?

Trong nhiều trường hợp, củ mài còn được dùng như một bài thuốc dân gian giải quyết một số tình trạng sức khỏe như:

Mất khẩu vị, chán ăn

Tiêu chảy lâu ngày

Hen suyễn

Ho khan

Đi tiểu thường xuyên

Đái tháo đường

Bên cạnh đó, hoài sơn còn nổi tiếng với hàm lượng allantoin dồi dào. Đây là hợp chất tự nhiên có khả năng thúc đẩy sự phát triển của các mô khỏe mạnh, đồng thời rút ngắn thời gian chữa lành vết thương.

Nhờ vậy, mọi người còn dùng củ mài để giải quyết những vấn đề như loét, mụn nhọt hay áp xe ở da. Ngoài ra, chiết xuất từ loại củ này còn được xem là phương thuốc trị thương do bọ cạp hoặc rắn cắn.

Mặt khác, củ mài còn chứa nhiều diosgenin, nguyên liệu tổng hợp một số steroid như estrogen và progesterone.

Không những vậy, giá trị dinh dưỡng của loại thực vật này cũng được đánh giá cao. Ngoài lượng tinh bột dồi dào, củ mài còn chứa nhiều:

Vitamin B1 và C

Amylase

Axit amin

Glutamine

Một nghiên cứu khác lại cho thấy hoài sơn còn có đặc tính chống oxy hóa, kèm theo một lượng lớn khoáng chất như kẽm, mangan, sắt, đồng và selenium.

Những lợi ích sức khỏe do củ mài đem lại

Ngoài những vấn đề sức khỏe đề cập bên trên, một số chuyên gia về lĩnh vực y học cổ truyền còn cho rằng củ mài còn có khả năng đối phó với tình trạng:

Dễ cáu gắt do mãn kinh

Khô âm đạo sau mãn kinh

Hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS)

Một số vấn đề liên quan đến túi mật

Viêm khớp dạng thấp

Rối loạn kinh nguyệt

Loãng xương

Thường xuyên mệt mỏi

Rối loạn tiêu hóa

Ho mãn tính

Phụ nữ mãn kinh dùng củ mài

Phụ nữ bước vào thời kỳ mãn kinh nhận không ít lợi ích sức khỏe từ loại thực vật này.

Theo kết quả từ một nghiên cứu về chức năng đường tiêu hóa ở chuột, chiết xuất củ mài không chỉ hỗ trợ tiêu hóa mà còn góp phần tăng cường vi khuẩn có lợi trong hệ vi khuẩn đường ruột.

Mặt khác, đặc tính chống oxy hóa của củ hoài sơn cũng đóng góp không nhỏ trong việc điều trị đái tháo đường bằng cách điều chỉnh một số yếu tố liên quan như:

Stress oxy hóa

Hoạt động của các chất chống oxy hóa

Chỉ số cholesterol trong máu

Nhờ đó, chức năng gan và thận cũng được cải thiện đáng kể.

Ngoài ra, một số nghiên cứu còn cho rằng củ mài có công dụng ngăn ngừa xơ vữa động mạch, một vấn đề sức khỏe mang tính nguy hiểm cao ở nhiều quốc gia trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam.

Lưu ý khi dùng củ mài

Không dùng củ mài cho những người có thân nhiệt thấp.

Một số thành phần trong củ mài có thể tương tác với thuốc dùng trong liệu pháp thay thế hormone hoặc thuốc tránh thai.

Một số đối tượng nên tránh sử dụng củ mài, bao gồm: Mẹ bầu hoặc phụ nữ đang cho con bú, phụ nữ mắc bệnh liên quan đến hormone .

Ăn nhiều củ mài có thể gây ra một số hiện tượng như buồn nôn, tiêu chảy. Ngoài ra, một số phản ứng có thể có sau khi ăn củ mài như phát ban. Do đó, cần cẩn thận khi ăn loại thực phẩm này.