(Xây dựng) - Ngày 26/9, ông Nguyễn Hoàng Thao – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương đã chủ trì Hội thảo khoa học góp ý "Đề án phát triển nhà ở xã hội (NƠXH), nhà ở công nhân tỉnh Bình Dương giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030". Giai đoạn 2021-2030, Đề án đề ra mục tiêu đầu tư khoảng 172.879 căn căn nhà ở xã hội (NƠXH).

Một dự án NƠXH ở thành phố Thủ Dầu Một do Tổng Công ty Becamex IDC thực hiện.

Năm 2021-2030 sẽ đầu tư khoảng 172.879 căn NƠXH

Ông Nguyễn Hoàng Thao – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy nhấn mạnh, toàn tỉnh có hơn 1,2 triệu lao động, trong đó hơn 50% lao động đến từ các tỉnh, thành khác sinh sống và làm việc. Họ chủ yếu sống trong các nhà trọ nhỏ, ẩm thấp, các điều kiện sống tối thiếu nhiều nơi chưa được đảm bảo.

Với tốc độ gia tăng dân số cơ học cao nhất cả nước, tỉnh phải đối diện với nhiều vấn đề liên quan đến an sinh xã hội, trong đó có thực hiện giải quyết nhu cầu NƠXH, nhà ở công nhân cho các đối tượng được hưởng chính sách về NƠXH theo quy định.

Vì vậy, thời gian qua, việc chăm lo giải quyết nhà ở cho người dân nói chung, công nhân nói riêng luôn được Tỉnh xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện các chính sách về NƠXH cũng đã bộc lộ một số khó khăn, hạn chế.

Theo ông Thao, trình tự thủ tục đầu tư xây dựng, mua - bán NƠXH còn phức tạp và kéo dài; các chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư dự án đã ban hành chưa đủ hấp dẫn; nhiều dự án không cho thuê được phần diện tích tối thiểu 20% diện tích NƠXH trong dự án để cho thuê và chủ đầu tư chỉ được bán sau 5 năm đưa vào sử dụng, từ đó dẫn đến tình trạng các căn hộ để không, lãng phí, trong khi đó chủ đầu tư không được bán dẫn đến không thu hồi được vốn gây lãng phí xã hội và giảm thu hút đầu tư vào phân khúc NƠXH để cho thuê.

Giai đoạn 2021-2030, Đề án đề ra mục tiêu đầu tư khoảng 172.879 căn NƠXH, tổng diện tích đất khoảng 612ha.

Luật Nhà ở hiện hành chưa có quy định cho phép tổ chức doanh nghiệp, hợp tác xã thuộc đối tượng được mua, thuê, thuê mua NƠXH trong khi trên thực tế nhu cầu của các tổ chức doanh nghiệp, hợp tác xã muốn mua, thuê NƠXH để cho người lao động của họ thuê lại để ở là rất lớn...

Báo cáo tóm tắt dự thảo "Đề án phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân tỉnh Bình Dương giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030", ông Huỳnh Phạm Tuấn Anh – Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết, Đề án tập trung vào 10 nhóm đối tượng được hưởng chính sách về NƠXH gồm: Người có công với cách mạng, hộ nghèo và cận nghèo, người thu nhập thấp, người lao động, sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, công chức, viên chức, học sinh - sinh viên…

Giai đoạn 2021-2030, Đề án đề ra mục tiêu đầu tư khoảng 172.879 căn NƠXH, tổng diện tích đất khoảng 612ha, diện tích sàn xây dựng ước đạt khoảng hơn 10 triệu m2, đáp ứng cho khoảng trên 678.000 người với tổng mức đầu tư khoảng 92.661 tỷ đồng (cao gấp 2 lần chỉ tiêu được Chính phủ giao).

Bình Dương tập trung tháo gỡ vướng mắc, bố trí nhiều quỹ đất cho NƠXH.

Trong đó, giai đoạn 2021-2025, dự kiến sẽ bố trí 158ha diện tích đất đầu tư hoàn thành trên 42.000 căn NƠXH, với diện tích sàn xây dựng đạt 2,7 triệu m2, đáp ứng cho khoảng 163.476 người.

Giai đoạn 2026-2030, dự kiến sẽ bố trí khoảng 454ha diện tích đất đầu tư hoàn thành khoảng 130.623 căn NƠXH, với diện tích sàn xây dựng đạt 7,4 triệu m2, đáp ứng cho khoảng 514.831 người.

Để đạt được mục tiêu trên, Đề án đề ra 4 nhóm giải pháp: Tạo quỹ đất, quy hoạch kiến trúc, nguồn vốn đầu tư, ứng dụng khoa học công nghệ để định hướng.

Trong đó giải pháp về quỹ đất được ưu tiên hàng đầu, có 34 khu vực do các doanh nghiệp Nhà nước đang quản lý; 17 khu vực có sẵn quỹ đất của các nhà đầu tư; 20% quỹ đất đã có sẵn từ các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị quy hoạch dành cho phát triển NƠXH; quỹ đất chuyển đổi công năng trên các địa bàn Thành phố Thủ Dầu Một, Thuận An, Dĩ An, Tân Uyên và Thị xã Bến Cát để phát triển NƠXH …

Tạo điều kiện chính sách cho doanh nghiệp, người dân

Tại Hội thảo, các đại biểu tập trung trao đổi, chỉ ra những khó khăn, vướng mắc, hạn chế trong quá trình xây dựng NƠXH đồng thời đưa ra những kiến nghị, đề xuất về mục tiêu, quan điểm, phương hướng tháo gỡ các điểm nghẽn.

Ông Nguyễn Như Khánh - Nghiên cứu viên, Trung tâm Nghiên cứu Đô thị và Phát nhìn nhận, hiện nay nhiều dự án NƠXH đang phải tạm dừng do vướng khâu thủ tục khi chờ đợi Luật Đất đai mới được thông qua.

Việc quy định lãi mà một dự án NƠXH đem lại cho doanh nghiệp không vượt quá 10% trong chi phí đầu tư đối với giá bán nhà và không vượt quá 15% đối với giá thuê mua nhà đã làm cho lĩnh vực đầu tư xây dựng NƠXH kém hấp dẫn đi trong mắt nhà đầu tư, doanh nghiệp.

Không những thế, thủ tục rườm rà, đòi hỏi sự cho phép từ nhiều cơ quan (cấp Bộ) khi thực hiện các dự án NƠXH có quy mô lớn là những nguyên nhân mà theo doanh nghiệp là cần phải sửa đổi nếu muốn thu hút nhà đầu tư.

Ông Khánh cho rằng việc phát triển NƠXH của tỉnh Bình Dương còn chủ yếu dựa vào các doanh nghiệp, nhà đầu tư lớn của tỉnh vì những doanh nghiệp, nhà đầu tư này có nguồn vốn lớn để đầu tư xây dựng dự án NƠXH. Dự kiến việc mở rộng xây dựng NƠXH trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới đòi hỏi cần có thêm sự tham gia của các doanh nghiệp, chủ đầu tư vừa và nhỏ.

Tổng Công ty Becamex IDC là đơn vị tiên phong trong việc phát triển NƠXH tại Bình Dương.

Trong đó vấn đề về vốn được quan tâm từ phía doanh nghiệp, cần được gỡ "nút thắt" một cách khéo léo bằng cách tạo hành lang pháp lý để vận dụng nguồn lực từ xã hội hỗ trợ cho nhà đầu tư hoàn thành các dự án NƠXH còn đang chậm tiến độ.

Từ phía đối tượng thụ hưởng, cần tạo điều kiện để người lao động có thể chứng minh rằng họ phù hợp với điều kiện thụ hưởng, điều này đòi hỏi rất nhiều nỗ lực từ phía chính quyền địa phương.

Tổng công ty Becamex IDC là đơn vị tiên phong trong việc phát triển NƠXH tại Bình Dương. Sau 10 năm triển khai xây dựng ở nhiều địa phương như: Thành phố Thuận An, Thành phố Thủ Dầu Một, Thị xã Bến Cát, huyện Bàu Bàng…,

Đề án NƠXH Becamex ban đầu có quy mô 65.000 căn, đã xây dựng hoàn thành trên 47.500 căn. Becamex IDC tiếp tục mở rộng giai đoạn tiếp theo với tổng số 118.234 căn NOXH, tạo cơ hội an cư cho người lao động.

Chia sẻ mô hình tại hội nghị, KTS. Nguyễn Hồng Hải - Tổng Công ty Becamex IDC đề xuất: Cần có mô hình tài chính hỗ trợ như một quỹ phát triển NƠXH, Ngân hàng Chính sách xã hội, hay Chương trình nhà ở Quốc gia với việc cho vay tới 70% và lãi suất cố định trong nhiều năm như 20-25-30 năm.

Phải có mô hình nhà NƠXH phù hợp cho từng địa phương với từng điều kiện kinh tế - xã hội, điều kiện tự nhiên, khí hậu, nguồn lực, văn hóa, lối sống, các nhóm thu nhập. NƠXH cần có thị trường để tiếp cận đúng đối tượng, phải là một phân khúc tham gia trực tiếp vào thị trường nhà ở.

Nhà nước cần duy trì các chính sách xã hội phù hợp trong quá trình quản lý, vận hành, duy tu bảo trì của các khu nhà ở công nhân, NƠXH để đảm bảo được chất lượng sống lâu dài cho người dân.