Bày tỏ ủng hộ đề xuất tách GPMB khỏi dự án tổng thể, tuy nhiên, ông Trần Khánh Quang - Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư BĐS Việt An Hòa nhấn mạnh, bồi thường, GPMB vốn là công tác nhạy cảm, khó khăn, phức tạp. Dự án chậm triển khai, dự án treo, thậm chí đơn thư khiếu nại, tố cáo vượt cấp cũng liên quan đến công tác bồi thường GPMB.

“Để tháo gỡ những “nút thắt” trong GPMB thì sự đồng thuận trong Nhân dân, niềm tin của nhà đầu tư cũng là yếu tố quan trọng không kém” - ông Quang nói.

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế Phan Dũng Khánh cũng nhận định, những vướng mắc trong GPMB dù là vấn đề cũ nhưng lại đòi hỏi hướng tiếp cận và cách xử lý hoàn toàn mới. Vì vậy nên mạnh dạn thực hiện đề xuất thí điểm tách GPMB thành dự án độc lập.

Tuy nhiên trong quá trình đó, phải bảo đảm quyền lợi chính đáng tối đa cho người dân trên cơ sở bám sát các quy định của Nhà nước, đây là chìa khóa tạo nên sự đồng thuận trong GPMB, triển khai các dự án đầu tư lớn.

Trao đổi với Báo Kinh tế & Đô thị, luật sư Lê Thu Thảo - Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh cũng đánh giá cao đề xuất của Bộ KH&ĐT. Tuy nhiên, luật sư Lê Thu Thảo kiến nghị nên cho ra đời một tổ chức GPMB trung gian, không thuộc chủ đầu tư, không thuộc chính quyền và cũng không thuộc cộng đồng bị giải tỏa tham gia vào công tác GPMB.

“Tổ chức GPMB trung gian là hình thức phổ biến ở các nước phát triển và ngay cả ở các nước Đông Nam Á. Thông thường, những tổ chức này thuộc về tổ chức phi Chính phủ (NGO), hoặc tổ chức GPMB chuyên nghiệp, có vai trò là người trung gian, trung lập đứng giữa các nhóm tham gia dự án, đứng bên ngoài lợi ích các bên để thương thuyết, đàm phán sao cho hài hòa lợi ích các bên. Từ đó giúp bảo đảm công tác GPMB phát huy hiệu quả, tránh trục lợi, gây thất thoát, lãng phí” - luật sư Lê Thu Thảo nói.

Ở góc nhìn tương tự, luật sư Nguyễn Sơn Tùng - Giám đốc Công ty Luật TNHH Legal United Law cũng ủng hộ đề xuất tách GPMB khỏi dự án tổng thể.

“Hàng nghìn dự án chậm tiến độ, kéo dài nhiều năm là bài học đau xót. Chính vì vậy, đề án này nên nhanh chóng được thí điểm rộng rãi, trên nền tảng đó có sự điều chỉnh phù hợp nhằm tiến đến gỡ bỏ hoàn toàn những rào cản về GPMB cho các dự án trong tương lai” - luật sư Nguyễn Sơn Tùng phân tích.

Tuy vậy, luật sư Nguyễn Sơn Tùng cho rằng, Bộ KH&ĐT chưa thấu đáo ở điểm GPMB có thể làm song song với quá trình phê duyệt dự án đầu tư, vì rất có thể rơi vào tình huống khó xử nếu dự án không triển khai được. Bởi dự án phụ thuộc vào việc có huy động được vốn hay không, nhất là các dự án trọng điểm.

Do đó, các cơ quan quản lý Nhà nước cần quan tâm khắc phục triệt để bất cập này nhằm việc tách dự án thực sự mang lại đột phá trong việc đẩy nhanh công tác GPMB.

Theo các chuyên gia, việc thực hiện GPMB theo đề án của Bộ KH&ĐT là thiết thực. Trong quá trình thí điểm, nên ưu tiên thực hiện ở một số dự án đầu tư công nhóm B, C, sau đó rút kinh nghiệm thực hiện ở tất cả dự án khác cả công lẫn tư với vốn huy động từ các nguồn khác nhau.