(Xây dựng) – Ngày 10/12, trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 23, HĐND tỉnh Hậu Giang, Giám đốc Sở Xây dựng Hậu Giang Nguyễn Thanh Phong thông tin cho biết: Đến nay tỉnh Hậu Giang đã quy hoạch chung xây dựng đô thị đạt 100%, quy hoạch phân khu trên diện tích đất lập quy hoạch chung đạt khoảng 62,6%, quy hoạch chi tiết đạt 37,9%.

Giám đốc Sở Xây dựng Hậu Giang Nguyễn Thanh Phong trả lời chất vấn.

Tại Kỳ họp thứ 23, HĐND tỉnh Hậu Giang, Giám đốc Sở Xây dựng Hậu Giang Nguyễn Thanh Phong được chất vần về: Công tác lập, phê duyệt, quản lý quy hoạch xây dựng và quản lý trật tự xây dựng - thực trạng, nguyên nhân, trách nhiệm và giải pháp. Trả lời về vấn đề này, Giám đốc Sở Xây dựng Hậu Giang cho biết: Với nhiệm vụ, chức năng của mình, thời gian qua, Sở Xây dựng tích cực phối hợp với các địa phương, ngành, các cơ quan - Bộ Xây dựng tiến hành thực hiện quy hoạch chung xây dựng cấp huyện (thành phố, thị xã, huyện) và cấp xã, phường thị trấn, khu đô thị mới, khu dân cư trong tỉnh. Đến nay, quy hoạch chung đô thị đạt 100%, quy hoạch phân khu trên diện tích đất lập quy hoạch chung đạt khoảng 62,6%, quy hoạch chi tiết đạt 37,9%.

Chất lượng đồ án quy hoạch được cải thiện và đã bám sát mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, thu hút đầu tư của tỉnh. Các đô thị từng bước phát triển khá đồng bộ từ hình thái kiến trúc đến hạ tầng kỹ thuật. Công tác lập các đồ án quy hoạch trên địa bàn tỉnh được tổ chức lập cơ bản đảm bảo về trình tự, thủ tục trước khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đây là những cơ sở để xây dựng kế hoạch và triển khai các dự án đầu tư, chỉnh trang và phát triển đô thị, thu hút các thành phần kinh tế tham gia, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Đi đôi với việc thực hiện tổ chức lập quy hoạch, Sở Xây dựng triển khai Kế hoạch số 2677 của UBND tỉnh ngày 04/11/2019 về thực hiện Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 01/3/2019 của Thủ tướng Chính phủ; Chỉ thị số 50-CT/TU, Công văn số 115 của UBND 01/02/2023 về việc chấn chỉnh trong công tác quản lý quy hoạch xây dựng và trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh Hậu Giang. Đồng thời, thực hiện Quyết định số 50/2022/QĐ-UBND ngày 30/12/2022 của UBND tỉnh về ban hành quy định quản lý trật tự xây dựng và phân cấp quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn tỉnh Hậu Giang (thay thế Quyết định số 02/2019/QĐ-UBND).

Sở Xây dựng tiến hành kiểm tra trật tự xây dựng giai đoạn từ tháng 6/2019 đến nay theo Chỉ thị số 50-CT/TU tại địa phương cấp xã đã thực hiện kiểm tra, kết quả thực trạng xây dựng sai phép, không phép trong lĩnh vực xây dựng chiếm tỷ lệ thấp 42 trường hợp (2,3%); Xây dựng công trình trên đất không đúng mục đích sử dụng đất cao 158 trường hợp (chiếm tỷ lệ 8,7%); Xây dựng công trình vi phạm hành lang lộ giới 123 trường hợp (chiếm tỷ lệ 6,8%) trong tổng số công trình xây dựng được kiểm tra (1.808 trường hợp, xây dựng đúng quy định 1.485 chiếm tỷ lệ 82%).

Qua kiểm tra thực tế, cho thấy công tác quản lý quy hoạch xây dựng, quản lý trật tự xây dựng vẫn còn tồn tại tình trạng san ủi mặt bằng, việc thực hiện phân lô do các hộ gia đình tự ý mở đường giao thông phân lô bán nền, làm ảnh hưởng đến quy hoạch sử dụng đất của địa phương, không phù hợp với quy hoạch xây dựng (quy hoạch chung, quy hoạch nông thôn mới) đã được phê duyệt, làm ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan và vi phạm về trật tự xây dựng, đất đai tại các địa phương. Xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng mà theo quy định của pháp luật phải có giấy phép xây dựng; Xây dựng công trình sai giấy phép xây dựng do cấp có thẩm quyền cấp; Xây dựng công trình sai quy hoạch chi tiết 1/500; sai thiết kế được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt (trong trường hợp được miễn giấy phép); Xây dựng công trình trên đất không đúng mục đích sử dụng đất…

Hiện nay, quy hoạch và quản lý quy hoạch chung xây dựng vẫn còn nhiều bất cập, tồn tại như: Các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết xây dựng, quy chế quản lý và thiết kế đô thị chưa được phủ kín hoặc các đồ án quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt trước đây tại một số địa phương không còn phù hợp, một số địa phương buông lỏng công tác quản lý quy hoạch đã tạo điều kiện các đối tượng thực hiện việc san ủi mặt bằng, tự ý mở đường giao thông phân lô bán nền nhằm trục lợi.

Thời gian qua, Sở Xây dựng và các địa phương đã có sự phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý Nhà nước về quy hoạch xây dựng, các đơn vị tham gia lập quy hoạch xây dựng đã được hướng dẫn tuân thủ nghiêm túc các quy định của Luật Xây dựng và các văn bản hướng dẫn; chất lượng các đồ án quy hoạch ngày càng được nâng cao; công tác tiếp nhận, thẩm định và phê duyệt các hồ sơ luôn được đảm bảo về thời gian theo quy định. Tuy nhiên, công tác quản lý quy hoạch vẫn còn gặp nhiều khó khăn, như: Ở một số địa phương đất ở do dự án tạo ra nhiều hơn so với nhu cầu của dân nên dận đến tình trạng dư thừa đất ở trong khi đất cho hạ tầng kỹ thuật như công viên, đất sử dụng công cộng (nhà trẻ, y tế, văn hóa, thể thao) và đất giao thông đô thị đặc biệt là bãi đậu xe chiếm tỷ lệ rất thấp so với tiêu chuẩn sử dụng. Một số đồ án quy hoạch xây dựng phát sinh hạn chế, bất cập, không bảo đảm các yêu cầu trong công tác quản lý. Điều này mang đến nhiều hệ lụy gây mất cân đối trong sử dụng đất đai đô thị, giảm chất lượng sống của người dân, đồng thời khó khăn trong công tác quản lý, phát triển bền vững cho đô thị.

Một góc đô thị thành phố Vị Thanh.

Mặc dù, Sở Xây dựng là cơ quan thực hiện tổ chức quy hoạch, UBND tỉnh là cơ quan thẩm quyền phê duyệt quy hoạch nhưng sau khi công bố quy hoạch chung xây dựng không được địa phương giám sát, theo dõi hậu quy hoạch xây dựng thường xuyên nên đã xảy ra tình trạng không quản lý trật tự xây dựng (các đồ án quy hoạch được duyệt vẫn chưa tiến hành cắm mốc giới ra ngoài thực địa gây khó khăn trong công tác quản lý, cấp giấy phép xây dựng và quản lý trật tự xây dựng…) Trách nhiệm này thuộc về địa phương, chủ đầu tư các dự án khu đô thị mới, khu dân cư…

Để giải quyết những vấn đề bất cập và khó khăn hiện nay, Sở Xây dựng đề nghị: Chủ tịch UBND tỉnh xử lý nghiêm, kịp thời các hành vi vi phạm về quy hoạch xây dựng, vi phạm trật tự xây dựng, lấn, chiếm đất đai trên địa bàn quản lý; đồng thời, phải tăng cường chỉ đạo kiểm tra, giám sát, kịp thời phát hiện và kiên quyết ngăn chặn, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm về quản lý trật tự xây dựng, xây dựng không đúng mục đích sử dụng đất và lấn, chiếm đất do Nhà nước quản lý trên địa bàn quản lý, tránh trường hợp các công trình vi phạm hoàn thiện đưa vào sử dụng nhưng chưa được xử lý kịp như thời gian vừa qua.

UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục rà soát, bố trí kinh phí để triển khai các quy hoạch xây dựng trên địa bàn theo Kế hoạch thực hiện Quy hoạch tỉnh đảm bảo tiến độ, chất lượng; tăng cường công tác lập quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500, quy chế quản lý quy hoạch, thiết kế mẫu, thiết kế đô thị kèm theo; lập quy chế quản lý kiến trúc cho các đô thị, các trục đường chính, điểm dân cư tập trung và khu vực có yêu cầu quản lý làm căn cứ cấp phép và quản lý trật tự xây dựng.

Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tiếp tục rà soát các trường hợp công trình vi phạm còn tồn tại trên địa bàn, để chỉ đạo kiên quyết xử lý dứt điểm các vi phạm còn tồn tại; đồng thời ngăn chặn, xử lý kịp thời để không phát sinh vi phạm mới. Xử lý nghiêm cán bộ được giao nhiệm vụ quản lý trật tự xây dựng thiếu trách nhiệm, không phát hiện, ngăn chặn và xử lý hoặc không đề xuất xử lý kịp thời các vi phạm về trật tự xây dựng trên địa bàn được phân công phụ trách.

Đồng thời, Sở Xây dựng đề nghị UBND tỉnh đầu tư cho Sở Xây dựng hệ thống thông tin quản lý đô thị thống nhất, cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác và cập nhật về quy hoạch, xây dựng trên địa bàn tỉnh. Thực hiện một cửa để rút gọn thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp trong việc thực hiện các thủ tục liên quan đến xây dựng.

Công tác lập, phê duyệt, quản lý quy hoạch xây dựng và quản lý trật tự xây dựng, nhất là quy hoạch đô thị có vai trò rất quan trọng trong phát triển tỉnh nói chung và được xác định như là một trong những động lực cho tăng trưởng. Chính vì vậy, để tạo được động lực tăng trưởng mới, khai thác hết tiềm năng cho phát triển; phải coi quy hoạch là một trong những nhiệm vụ hàng đầu trong phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời cần phải khắc phục những bất cập, tồn tại trong công tác lập, quản lý quy hoạch đô thị.

Chính quyền các đô thị cần phải tăng cường công tác quản lý, nâng cao hơn nữa vai trò trách nhiệm trong công tác lập và quản lý đô thị bao gồm: Quản lý quy hoạch kiến trúc, cảnh quan đô thị, trật tự xây dựng, dự án xây dựng trên địa bàn theo giấy phép xây dựng đã được cấp, đảm bảo chất lượng công trình, thẩm mỹ kiến trúc và cảnh quan môi trường.

Để hạn chế sai phạm trong quản lý xây dựng hậu quy hoạch, thời gian tới, Sở Xây dựng sẽ phối hợp với chính quyền địa phương thường xuyên thanh, kiểm tra các đồ án quy hoạch để kịp thời xử lý những sai phạm đồng thời lập lại trật tự xây dựng đô thị trên địa bàn tỉnh Hậu Giang.