(Xây dựng) - Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) vừa có Văn bản số 67/2024/CV-HoREA góp ý dự thảo Nghị định quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

Đất ở tái định cư không nhỏ hơn diện tích tối thiểu được phép tách thửa tại địa phương.

Thống nhất quy định về phương án bồi thường, hỗ trợ

Theo đó, Hiệp hội rất hoan nghênh Bộ Tài nguyên và Môi trường cầu thị, tiếp thu nhiều ý kiến góp ý để xây dựng bản dự thảo Nghị định quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất có tính khả thi, đáp ứng tình hình thực tiễn.

Hiệp hội thống nhất với nội dung quy định về “Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất” tại Điều 3 dự thảo Nghị định được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. Quy định đã bao gồm đầy đủ các nội dung của dự án như tổng số diện tích từng loại đất thu hồi; tổng số người có đất thu hồi; tổng số kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; chi phí bảo đảm tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Đồng thời, điểm k khoản 1 Điều 3 dự thảo Nghị định quy định “Phương án chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với từng tổ chức, hộ gia đình, cá nhân” được quy định chi tiết tại khoản 2 Điều 3 dự thảo Nghị định. Điều 3 của dự thảo cũng đã không còn quy định địa phương phải ban hành Quyết định phê duyệt “Phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất” cho mỗi người có đất thu hồi, giảm bớt thủ tục hành chính cho các địa phương trong việc tổ chức thực hiện.

Bên cạnh đó, để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất, Hiệp hội đề nghị sửa đổi, bổ sung điểm b khoản 2 Điều 3 dự thảo Nghị định về trường hợp tiền bồi thường, hỗ trợ về đất nhỏ hơn tiền sử dụng đất phải nộp khi được giao đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi hoặc tiền mua nhà ở.

Theo đó, trừ trường hợp số tiền được bồi thường về đất “nhỏ hơn giá trị một suất tái định cư tối thiểu” quy định tại Điều 26 dự thảo Nghị định thì được hỗ trợ “khoản chênh lệch” giữa giá trị của “suất tái định cư tối thiểu” và số tiền được bồi thường về đất, quy định tại khoản 1 Điều 24 dự thảo Nghị định.

Bổ sung các chính sách về tái định cư

Hiệp hội rất hoan nghênh Chương II dự thảo Nghị định đã quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất với nhiều chính sách cụ thể phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng loại đất, nhất là các địa phương thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.

Trong đó có các chính sách hỗ trợ ổn định đời sống; hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm; bố trí tái định cư cho người tự nguyện tặng cho Nhà nước quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án giao thông, thủy lợi, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội hoặc người có đất ở thu hồi trong thửa đất có nhà ở mà có nhu cầu tái định cư tại chỗ thông qua hoán đổi vị trí đất ở về phía sau trong phần diện tích đất nông nghiệp còn lại của thửa đất; được ghi nợ tiền sử dụng đất khi được giao đất tái định cư…

Chương II của dự thảo Nghị định cũng đã bỏ khống chế mức trích chi phí đảm bảo cho việc tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư không quá 2% kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án (theo quy định hiện hành); giao cơ quan có thẩm quyền phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quyết định phê duyệt chi phí này để phù hợp với thực tiễn của từng địa phương.

Tuy nhiên, do không thể nắm rõ toàn bộ các vấn đề phát sinh từ thực tiễn tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, Hiệp hội đề nghị bổ sung khoản 5 (mới) Điều 8 dự thảo Nghị định về chính sách bồi thường về đất.

Hiệp hội rất hoan nghênh Điều 24 “dự thảo Nghị định” đã quy định rất cụ thể chính sách “bố trí tái định cư” vừa có căn cứ pháp luật, sát với thực tiễn và có lý có tình. Hiệp hội đề nghị nên bổ sung thêm quy định điều kiện “Diện tích đất nông nghiệp được hoán đổi phù hợp với quy hoạch khu dân cư nông thôn, điểm dân cư nông thôn” vào khoản 3 Điều 24 dự thảo Nghị định để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của các quy định pháp luật.

HoREA cũng đề xuất các địa phương không thu tiền đầu tư cơ sở hạ tầng khu tái định cư đối với người tái định cư đã được giao đất ở tái định cư trong khu tái định cư đã có cơ sở hạ tầng theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.