Không chỉ tăng lãi suất cho vay mua nhà, nhiều ngân hàng thương mại cũng không còn các gói tín dụng ưu đãi như trước đây. Điều này khiến người vay mua nhà như "ngồi trên đống lửa".

Lãi suất cho vay mua nhà tăng

Từ ngày 23/9, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tăng lãi suất điều hành và trần lãi suất tiền gửi, kéo theo lãi suất huy động cũng tăng. Cùng với đó, lãi suất cho vay mua nhà cũng đang rục rịch tăng.

Đầu tháng 10, có 3 ngân hàng đã điều chỉnh tăng lãi suất cho vay mua nhà. Cụ thể, Techcombank tăng lãi suất mạnh nhất tới 3,9 điểm %, nâng lãi suất cho vay mua nhà lên mức 10,59%/năm. Nhưng nhà băng này cũng có chính sách ưu đãi giảm trừ lãi suất vay đến 1,2%/năm trong giai đoạn thả nổi với từng nhóm khách hàng.

Tương tự, BIDV cũng nâng lãi suất cho vay mua nhà từ 6,2%/năm lên 7,7%/năm, tăng tới 1,5 điểm %. HSBC cũng tăng lãi suất cho vay mua nhà thêm 0,8 điểm % so với hồi đầu tháng trước, lên mức 7%/năm.

Ngay từ trước khi NHNN tăng lãi suất điều hành, lãi suất cho vay mua nhà tại nhiều ngân hàng đã được điều chỉnh tăng.

Đáng chú ý, các ngân hàng nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam trước đây thường đưa ra mức lãi suất cho vay mua nhà hấp dẫn, chỉ từ 5-6,5%/năm giờ đã tăng lên 8-9%/năm.

Lãi suất cho vay mua nhà tăng khiến nhiều người lo lắng (Ảnh: Nam Khánh)

Điển hình là Shinhan Bank, ngân hàng vốn có lãi suất cho vay mua nhà thấp nhất thị trường. Mới đây, Shinhan Bank đã điều chỉnh lãi suất cho vay mua nhà cố định một năm đầu tiên từ 6,2% lên 8,2%/năm; vay 36 tháng từ 7,6%/năm lên 8,9%/năm; vay cố định 60 tháng lên 9,5%/năm thay vì 7,8%/năm.

Ngay cả ngân hàng có vốn nhà nước từng được xem là cạnh tranh nhất trên thị trường về lãi suất cho vay mua nhà lâu nay như Vietcombank cũng nâng lãi vay mua nhà lên 11-12%/năm.

Các ngân hàng đang áp dụng lãi suất ưu đãi cho vay mua nhà trong khoảng từ 4,99-10,59%/năm. Trong đó, MSB, PVComBank và TPBank có mức lãi suất cho vay mua nhà thấp nhất. Theo đó, MSB có lãi suất cho vay mua nhà từ 4,99%/năm, PVComBank từ 5%/năm và TPBank từ 5,9%/năm.

Tuy nhiên, khách vay mua nhà chỉ được hưởng mức lãi suất ưu đãi trong một thời gian nhất định, thường từ 3-36 tháng. Hết thời hạn này, phần lớn ngân hàng sẽ áp dụng lãi suất thả nổi. Lãi suất thả nổi thường được tính toán dựa trên một mức lãi suất cơ sở (hoặc lãi suất tiết kiệm) cộng thêm biên độ lãi suất 3-5% tùy từng ngân hàng.

Điều này khiến lãi suất vay mua nhà sau thời gian ưu đãi có thể vọt lên mức cao. Nhiều người vay mua nhà đang phải trả lãi suất từ 11-12%/năm trong các năm tiếp theo.

Chẳng hạn, mức lãi suất mua nhà 4,99%/năm của MSB chỉ cố định trong 3 tháng đầu, đến tháng thứ 4 sẽ thả nổi theo thị trường. PVcomBank cũng cho vay mua nhà với lãi suất ưu đãi 5%/năm trong 6 tháng đầu, sau đó lãi suất thả nổi là 12%/năm...

Người vay mua nhà như 'ngồi trên đống lửa'

Không chỉ tăng lãi suất cho vay mua nhà, nhiều ngân hàng thương mại cũng không còn các gói tín dụng ưu đãi như trước đây.

Vào các năm trước, giai đoạn nửa cuối năm luôn là thời điểm các nhà băng rầm rộ tung ra các chương trình ưu đãi lãi suất cho vay mua nhà. Nhưng hiện nay, vì room tín dụng hạn hẹp nên ngân hàng cũng hạn chế mở “hầu bao” cấp vốn vào lĩnh vực bất động sản, chủ yếu tập trung room tín dụng được nới thêm vào lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và các lĩnh vực ưu tiên. Vì thế, cơ hội vay mua nhà với nhiều người thêm khó khăn.

Cùng với nỗi lo làm sao để vay được tiền mua nhà thì vấn đề trả nợ ngân hàng khi đã vay mua nhà cũng khiến nhiều người đau đầu.

Vào năm 2020-2021, lãi suất cho vay mua nhà thấp đã thúc đẩy nhiều người vay tiền để mua nhà. Song, trước tình hình lãi suất có xu hướng tăng cao như hiện nay, những người đã vay mua nhà cách đây 1-2 năm như "ngồi trên đống lửa", khi khoản vay mua nhà hết thời gian ưu đãi và sẽ phải trả lãi theo lãi suất thả nổi.

Chị Lê Thị Lan (Hà Đông, Hà Nội), cho biết, năm 2021, gia đình chị vay 1 tỷ đồng mua một căn chung cư giá 2 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi năm đầu tiên chỉ 5,5%/năm. Nay hết thời gian ưu đãi, gia đình chị đang rất lo lắng.

Với người có ý định vay tiền mua nhà thời điểm này cũng đang phân vân, không biết nên tính toán như thế nào. Anh Việt (trú tại quận Hoàng Mai) chia sẻ, gia đình anh tiết kiệm được 800 triệu đồng, định vay ngân hàng để mua một căn hộ với giá 2,5 tỷ. Song, anh lo ngại với tình hình lãi suất có thể còn tăng thì sau thời gian ưu đãi, chưa biết gia đình có đủ khả năng để trả nợ hay không.

Theo các chuyên gia, người vay mua nhà chỉ nên dành 30-40% tổng thu nhập hàng tháng cho nhà ở để đảm bảo chi phí cho những nhu cầu cơ bản khác. Người dân xác định vay tiền ngân hàng để mua nhà cần cân nhắc kỹ bài toán trả nợ, nếu không có kế hoạch hợp lý có thể tạo ra gánh nặng tài chính và áp lực lớn cho cuộc sống.

Ngoài ra, khách hàng trước khi ký hợp đồng vay tiền mua nhà cần đọc và xem xét thật kỹ từng điều khoản trên hợp đồng như lãi suất, cách thức tính lãi, ưu đãi,... Đừng chỉ nhìn vào lãi suất ưu đãi mà hãy tính toán dựa trên lãi suất thả nổi theo thị trường để quyết định việc vay tiền ngân hàng mua nhà.