(Xây dựng) - Trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh công cuộc đổi mới và phát triển, Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia (VIUP) khép lại năm 2024 với bước phát triển mới trong lĩnh vực quy hoạch và nghiên cứu khoa học. Năm 2024 chứng kiến sự kiện quan trọng khi Viện Quy hoạch xây dựng miền Nam chính thức sáp nhập vào VIUP. Viện nhanh chóng ổn định tổ chức và duy trì đà tăng trưởng, tạo tiền đề vững chắc cho các hoạt động chuyên môn, khẳng định vai trò đơn vị đầu ngành trong công tác quy hoạch.

Viện trưởng VIUP Hoàng Vĩnh Hưng báo cáo Quy hoạch vùng Tây Nguyên tại Hội nghị thẩm định của Hội đồng thẩm định quốc gia.

Phát triển công tác tư vấn quy hoạch

Năm qua, VIUP đã hoàn thành xuất sắc nhiều đồ án quy hoạch cấp quốc gia, có tính chiến lược. Điển hình là Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Quy hoạch hệ thống du lịch, mạng lưới cơ sở văn hóa và thể thao thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Quy hoạch vùng Tây Nguyên thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Đặc biệt, Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn được đánh giá là đồ án then chốt, định hướng phát triển bền vững cho hệ thống đô thị, nông thôn Việt Nam trong giai đoạn tới.

Thành tựu nổi bật của Viện còn thể hiện qua việc hoàn thành nhiều đồ án quy hoạch cho các đô thị lớn trên cả nước như: Điều chỉnh Quy hoạch chung (QHC) xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065; Điều chỉnh QHC TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn 2060; QHC đô thị TT-Huế đến năm 2045; QHC TP Phú Quốc đến năm 2040.

Viện cũng tham gia lập quy hoạch cho nhiều tỉnh, thành phố Trung ương thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 như Quy hoạch Thủ đô Hà Nội, Quy hoạch TP.HCM, các tỉnh Bình Dương, Bắc Giang, Khánh Hòa, Long An, Yên Bái, Nghệ An, Hà Giang, Cao Bằng, Bà Rịa - Vũng Tàu, Quảng Trị… góp phần quan trọng vào sự phát triển đồng bộ của các địa phương.

Khóa đào tạo ứng dụng GIS nâng cao trong lập quy hoạch xây dựng.

Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học và chuyển đổi số

Năm 2024, VIUP đã hoàn thành 8 đề tài nghiên cứu, tập trung nghiên cứu, soát xét hướng dẫn và xây dựng tiêu chuẩn quốc gia. Hiện tại, Viện đang triển khai 4 đề tài nghiên cứu và 1 dự án sự nghiệp kinh tế, tập trung vào các vấn đề cấp thiết như đánh giá giá trị kinh tế cảnh quan, phát triển các mô hình đô thị theo hướng đô thị nén, đô thị sinh thái và chuyển đổi số.

Cũng trong năm qua, VIUP đã thực hiện 13 nhiệm vụ thường xuyên Bộ Xây dựng giao theo chức năng, trong đó có 9 nhiệm vụ chuyên môn về sử dụng đất quy hoạch, bảo vệ môi trường và quản lý phát triển đô thị mới. Kết quả nghiên cứu đã góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện hệ thống văn bản pháp quy của ngành Xây dựng.

Tạp chí Quy hoạch xây dựng - cơ quan ngôn luận của Viện - đã xuất bản 6 số thường kỳ với 4 chuyên đề trong năm 2024. Nội dung Tạp chí không chỉ bám sát các nhiệm vụ chuyên môn của Viện mà còn phản ánh kịp thời các vấn đề nóng trong công tác quản lý nhà nước về quy hoạch đô thị - nông thôn và phát triển đô thị.

Viện đặc biệt quan tâm đến công tác ứng dụng hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong các đồ án quy hoạch xây dựng để làm công cụ quản lý quy hoạch xây dựng và nền tảng cho đô thị thông minh. Đây là các yêu cầu tất yếu trong điều kiện cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ trong các lĩnh vực phát triển của đất nước, trong đó có công tác quy hoạch.

Tập trung nguồn nhân lực chất lượng cao

Thời gian qua, Viện luôn xác định đào tạo là “chìa khóa” thành công, là yếu tố quyết định nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của Viện.

Năm 2024, VIUP gặt hái nhiều thành công trong công tác đào tạo. 5 cán bộ lãnh đạo chủ chốt của Viện đã bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ lĩnh vực quy hoạch, kiến trúc và GIS. Đây là những nhân tố bổ sung cho lực lượng nòng cốt làm công tác nghiên cứu khoa học của Viện và là nguồn động viên khích lệ lớn cho lớp cán bộ trẻ noi theo.

Năm 2024, Viện tổ chức 2 khóa học “Bồi dưỡng nâng cao năng lực lập quy hoạch xây dựng” và “Bồi dưỡng năng lực nghiên cứu khoa học” cho cán bộ trẻ của VIUP. Viện cũng tổ chức khóa đào tạo “Ứng dụng GIS nâng cao trong lập quy hoạch xây dựng” cho cán bộ nhằm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong công tác lập quy hoạch xây dựng.

Bên cạnh đó là tọa đàm trao đổi học thuật với chuyên gia quốc tế chủ đề “Phân tích tác động rủi ro lũ lụt tại TP Hà Nội bằng ứng dụng GIS làm công cụ trực quan hóa và ra quyết định”... nhằm nâng cao và bồi dưỡng chuyên môn cho cán bộ, đồng thời khơi dậy đam mê nghiên cứu khoa học.

Nâng cao chất lượng quy hoạch trong giai đoạn mới

Bước sang năm 2025, với nền tảng vững chắc đã xây dựng được, VIUP định hướng sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai các quy hoạch cấp quốc gia, vùng và tỉnh được phê duyệt.

Viện sẽ tập trung ứng dụng công nghệ GIS trong các đồ án quy hoạch xây dựng, tăng cường hiệu quả bộ máy quản lý, điều hành và hoàn thiện các quy chế hoạt động. Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, VIUP xác định việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là những nhiệm vụ trọng tâm, góp phần nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.

Với những thành tựu đã đạt được trong năm 2024, có thể khẳng định VIUP đang từng bước khẳng định vai trò quan trọng góp phần hoạch định chiến lược phát triển đô thị và nông thôn Việt Nam, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.