Khi nói tới văn hóa doanh nghiệp của một công ty gia đình, mọi người thường mường tượng tới kiểu văn hóa cha chú nói con cháu phải nghe và bỏ qua lỗi lầm kiểu gia đình. Ở Tân Hiệp Phát thì sao?

Tôi đã sống trong công ty ngay từ khi còn bé. Vì nhà ở trong công ty nên đi ra đi vào gặp mọi người đều chào cô chú. Khi tôi mới từ nước ngoài về và bắt đầu đi làm thì đây thực sự là một rào cản đối với mình.

Một trong những việc THP đã chuyển đổi là insight gọi cấp trên là sếp chứ không gọi theo cách xưng hô thông thường như cô, chú, bác, ba, con. Ở trong công ty thì tôi và Bích (Trần Ngọc Bích, Phó TGĐ THP và là em gái của Uyên Phương-PV), đều gọi sếp Thanh (ông Trần Quí Thanh, Tổng giám đốc THP – bố của Uyên Phương) để mọi người không có rào cản khi tranh biện với nhau trong các buổi họp.

Gia đình tôi có rất nhiều buổi đào tạo về vận hành doanh nghiệp gia đình chuyên nghiệp. Vì vậy, tất cả mọi người, cả bố mẹ, tôi và Bích đều được học như nhau về việc làm sao để chuyên nghiệp hóa, không mang văn hóa kiểu gia đình vào việc vận hành tổ chức.

Tại đây, mọi người đều ứng xử với nhau bằng văn hóa thành tích. Tất cả thành tích, đóng góp cho công ty đều được ghi nhận. Rất nhiều các cấp trong công ty họ bảo vệ công ty đến mức độ, người ngoài nhìn vào hỏi, kiểu: ‘Ủa, mày có phải cháu ông Thanh hay con ông Thanh đâu mà làm thấy ghê vậy!’ (cười). Họ làm vậy vì hiểu mình là một phần của tổ chức chứ không cần là con, cháu hay thuộc gia đình ông Thanh nên mới cần làm như thế.

Tại THP, văn hóa doanh nghiệp được đặc trưng bởi điều gì và được xây dựng ra sao?

Khi mọi người nhìn vào, mọi người sẽ thấy được tinh thần "Không gì là không thể" của THP là điểm nổi bật. Nhưng cái tôi ghi nhận trong tổ chức của THP là tinh thần học hỏi. Tinh thần học hỏi tôi đang nói đến là những điều mình biết hôm nay sẽ trở nên lỗi thời vào ngày mai.

Đó không chỉ là việc mình nghĩ mình có thể làm được mà còn phải sẵn sàng học cái mới bởi đó có thể chính là giải pháp mình đang tìm kiếm, có thể phải đập vỡ những cái cũ mới tìm ra những giải pháp mới.

Đặc biệt, cái mà tôi thấy rất thú vị ở THP là những người càng lớn tuổi thì khả năng học hỏi càng tốt. Ví dụ như sếp Thanh, chú Tư (Giám đốc R&D THP -PV) là những người có khả năng học hỏi cực kỳ tốt. Họ là hình mẫu cho sự chuyển đổi, không ngại lắng nghe những giải pháp hoàn toàn khác. Đó là những thứ họ chưa từng biết đến bao giờ nhưng luôn luôn tìm kiếm và sẵn sàng lắng nghe.

Mọi người thường rất dễ rơi vào cái bẫy của chính mình. Thực tế là ở THP cũng có không ít nhân viên cho rằng mình làm ở công ty hàng đầu trong ngành nên có chút tự mãn. Một số nhân viên, thậm chí ở cấp quản lý còn nói với tôi rằng: "Mình làm cái này tốt quá. 10 năm rồi, mình làm cái này tốt nhất, sao mình phải mời họ tư vấn và thay đổi theo họ?".

Câu trả lời của tôi là: "Nếu mình giỏi như thế thì mình phải nhất thế giới rồi! (cười) Rõ ràng là nếu thực sự THP giỏi như thế thì đâu chỉ là vị trí số 2 trong ngành như bây giờ. Tất nhiên, THP không phải quá tệ, và cũng có một vị trí nhất định trong ngành. Tuy nhiên, còn có rất nhiều thứ mình phải học hỏi và cải tiến. Vì chỉ so với khu vực thôi thì vẫn còn khoảng cách rất lớn.