(Xây dựng) – Một tháng trở lại đây, giá gạch xây nung trên địa bàn Quảng Ngãi bật tăng rồi neo ở mức cao chưa từng có.

Giá gạch xây nung trên địa bàn Quảng Ngãi hiện cao kỷ lục.

Giá tăng cao, hàng khan hiếm

Mở móng xây nhà gần 2 tháng, nhưng anh Vinh ở thành phố Quảng Ngãi phải mua gạch 3 lần với 3 giá khác nhau, lần sau cao hơn lần trước. Người này cho biết, lúc quyết định xây nhà hồi đầu năm, giá gạch 6 lỗ chỉ 1.300 đồng/viên, nay đã lên 2.100 đồng.

“Tôi xây 2 tầng, dự trù sử dụng 30.000 viên, tính ra bị đội thêm hơn 20 triệu”, anh Vinh nói và cho biết, dù giá cao nhưng không dễ gọi gạch, phải chờ từ 3 – 4 ngày, hoặc lâu hơn mới có để xây, nhiều khi thợ phải nghỉ để chờ gạch.

Chung cảnh ngộ, anh T, một nhà thầu nhận xây nhà trọn gói ở thành phố Quảng Ngãi cho biết, giá gạch giao tới chân công trình hiện cao hơn cùng kỳ từ 600 – 700 đồng/viên. Giá cao nhưng hàng lại “nhỏ giọt”, người có nhu cầu phải phụ thuộc vào nhà máy, đại lý.

“Thầu đã nhiều năm, nhưng chưa có năm nào gạch lại bị đẩy lên cao như năm nay. Đang thi công cùng lúc 4 căn, riêng tiền gạch đã cầm chắc phần lỗ hơn 100 triệu nhưng phải lùng mua để hoàn thiện công trình vì hợp đồng đã ký, ngày bàn giao đã ấn định”, anh T thở dài.

Giá gạch tăng nóng đã làm đội chi phí xây dựng công trình.

Người mua “nóng mặt”, nhưng người bán lại chẳng mấy vui, anh Viên, chủ một đại lý vật liệu xây dựng ở huyện Sơn Tịnh cho hay, một tháng trở lại đây nhu cầu người dân tăng cao, nhưng gạch lại tăng giá phi mã; trong khi các loại vật liệu khác, như: Cát, đá, xi măng, sắt thép… cơ bản ổn định.

“Chủ yếu bán cho khách quen nên tôi luôn xác định mức lợi nhuận rất mỏng để giữ chân người mua. Hiện tại, hàng nhập vào giá rất cao, trong khi số lượng hạn chế lại không ổn định gây ảnh hưởng đến việc kinh doanh”, anh Viên nói.

Giá gạch tăng đột biến trong khi giá các loại vật liệu khác ổn định.

Nguyên nhân do đâu?

Vào mùa xây dựng nhưng giá gạch lại tăng nóng khiến nhà thầu, người dân có nhu cầu xây nhà gặp khó, làm đội chi phí và ảnh hưởng tới tiến độ công trình.

Một người có thâm niên trong lĩnh vực xây dựng ở Quảng Ngãi cho rằng, không loại trừ khả năng một số nhà sản xuất gạch, đầu mối cung cấp chiếm thị phần lớn đã “bắt tay” nhằm tạo khan hiếm, nâng giá để móc túi người tiêu dùng.

“Có lẽ phía bán gạch đã nhìn thấy sự khan hiếm của thị trường nên chủ động làm giá”, người này nói.

Người Quảng Ngãi ưa chuộng gạch xây nung loại 6 lỗ cho công trình dân dụng.

Trong khi đó, chủ một nhà máy gạch tuynel lớn ở Quảng Ngãi thì đưa ra một bức tranh tổng thể hơn, người này thừa nhận giá gạch hiện cao hơn nhiều năm. Tuy nhiên, nguyên nhân chính đến từ việc gạch Bình Định không “tràn” ra Quảng Ngãi như mọi năm.

Người này lý giải, lâu nay, gạch vùng Tây Sơn - Bình Định chiếm lĩnh thị trường Quảng Ngãi nhờ hưởng thuế tài nguyên thấp, nguồn nguyên liệu dồi dào và công nghệ sản xuất tuy lạc hậu, ô nhiễm môi trường hơn nhưng chi phí thấp, dẫn đến giá thành sản phẩm rất cạnh tranh, được ưa chuộng dù chất lượng không bằng.

“Họ chở đi cả trăm cây số, tốn cước vận chuyển và phí cầu đường nhưng vẫn bán giá thấp hơn gạch Quảng Ngãi từ 100 – 200 đồng/viên. Để cạnh tranh thị phần trên sân nhà, chúng tôi buộc phải giảm sâu lợi nhuận, giành từng đại lý”, chủ nhà máy gạch nói và cho biết, cạnh tranh về giá quá khốc liệt nên nhiều nhà máy phải giảm quy mô hoặc đóng cửa.

Nguồn cung khan hiếm cục bộ là nguyên nhân chính dẫn đến giá gạch tăng cao.

Mấy năm rồi, người dân Tây Nguyên trúng mùa nông sản liên tiếp. Năm nay, nhiều người xây nhà nên nhu cầu gạch tăng cao, cộng với việc Quốc lộ 19 hoàn thành nâng cấp nên gạch Bình Định đã bị “hút” lên đó một cách thuận tiện, với giá tốt hơn Quảng Ngãi.

Nguồn cung lớn đột ngột chuyển hướng, trong khi năng lực cung ứng, phương tiện vận chuyển và bốc xếp gạch trên địa bàn không đáp ứng kịp đã khiến thị trường khan hiếm cục bộ, giá bị đẩy lên theo diễn biến thị trường.

“Nếu bây giờ gạch Bình Định mà ra như mọi khi, thì lập tức giá sẽ trở lại bình thường, gạch sẽ dồi dào. Gạch muốn đi thì phải có xe, có người theo để bốc xếp, muốn họ tăng chuyến phải tăng tiền, phần chênh lệch đó buộc chúng tôi phải tính vào giá bán. Thị trường đang khan hàng, giá tốt nhưng tôi lại tồn cả triệu viên không đi được”, chủ lò gạch cho biết.

Chủ một nhà máy gạch khác thông tin thêm, theo thông lệ thì từ tháng 7 đến hết mùa mưa hằng năm, các nhà máy gạch ở Quảng Ngãi sản xuất và lưu kho để bán vào mùa sau với số lượng lên đến hàng trăm triệu viên. Hàng chủ yếu được phân phối qua kênh đại lý, chứ ít khi bán trực tiếp cho dân. Cuối năm, các đại lý chốt số lượng, giá cả và ký hợp đồng, chuyển tiền; qua năm nhà máy cung ứng theo đơn hàng đã đặt.

“Giá trong hợp đồng là cố định, thường chưa tới 1.500 đồng/viên; lâu nay giá gạch trên thị trường Quảng Ngãi thấp là do cạnh tranh giá, chứ không phản ánh đúng giá trị thật của mặt hàng”, ông nói và cho biết, mức giá trên mới đảm bảo lợi nhuận cho nhà máy. Các đại lý bán ra gộp cả lợi nhuận và chiết khấu từ 5 – 7% là phù hợp, còn cao hơn là do xa, ở các huyện miền núi nên cộng thêm cước vận chuyển.

Giá gạch Quảng Ngãi lâu nay thấp xuất phát từ sự cạnh tranh khốc liệt giữa các nhà bán hàng.

Nói với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, một đầu mối cung ứng gạch lớn ở Quảng Ngãi thì cho hay, sản lượng nhà máy ký với các đại lý thường chỉ từ 10 – 20% năng lực sản xuất; thường thì hợp đồng được trả xong trong vài tháng; các năm trước nhà máy báo giá mới cho các đơn hàng phát sinh rất ổn định, riêng năm nay liên tục tăng, khiến họ phải đẩy giá lên theo.

Cần bình ổn thị trường, đưa gạch về đúng giá trị thật

Ông Trần Thanh Trung, Quyền Chủ tịch UBND huyện Sơn Hà cho biết, cùng với các địa phương khác, hiện nay Sơn Hà đang tập trung huy động các nguồn lực để hỗ trợ người dân trên địa bàn xoá nhà tạm, nhà dột nát theo tinh thần chỉ đạo rốt ráo của Trung ương và của tỉnh. Cũng như tranh thủ nguồn lực ngân sách được bố trí để chăm lo nhà ở cho người có công, thân nhân liệt sĩ.

Giá gạch tăng cao làm đội chi phí công trình, ảnh hưởng đến các chương trình hỗ trợ nhà ở trên địa bàn Quảng Ngãi.

Việc giá gạch tăng đột biến đã tác động trực tiếp đến người dân đang xây, sửa nhà cửa; mặt khác còn ảnh hưởng không nhỏ tới kế hoạch và tiến độ thực hiện các chương trình thiết thực và nghĩa trên. “Địa phương kiến nghị UBND tỉnh, các Sở ngành liên quan sớm có giải pháp bình ổn thị trường, bảo vệ quyền lợi của người dân”, ông Trần Thanh Trung nói.

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, ông Nguyễn Hữu Hồng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Quảng Ngãi cho biết, Quảng Ngãi hiện có 8 doanh nghiệp đầu tư 10 nhà máy gạch tuynel, với tổng công suất thiết kế 280 triệu viên/năm, đảm bảo khả năng cung ứng. Thông thường, giai đoạn này giá gạch sẽ tăng nhẹ do nhu cầu cao, nhưng sau đó bình ổn trở lại. Tuy nhiên, qua chủ động theo dõi, đơn vị đã nắm được diễn biến tăng nóng của giá gạch.

Quảng Ngãi hiện có 10 nhà máy sản xuất gạch, trong đó có 8 nhà máy đang hoạt động ổn định.

“Ở góc độ quản lý Nhà nước về vật liệu xây dựng, đơn vị sẽ phối hợp với các bên liên quan, nhanh chóng đưa ra giải pháp nhằm bình ổn thị trường, đưa mặt hàng này về đúng với giá trị thật; hài hòa lợi ích để đảm bảo ngành vật liệu phát triển bền vững, tránh ảnh hưởng đến người dân và tiến độ thực hiện các chương trình hỗ trợ nhà ở của Trung ương và của tỉnh”, ông Nguyễn Hữu Hồng nói.