(Xây dựng) - Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Tháp cấp phép khai thác mỏ cho nhà thầu để bảo đảm đủ nguồn cát san lấp cho dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Cần Thơ - Cà Mau theo chỉ tiêu được Thủ tướng Chính phủ giao, hoàn thành trước ngày 25/9/2023; đồng thời có trách nhiệm điều phối đủ nguồn cát san lấp cho các dự án cao tốc đi qua địa bàn.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà kiểm tra tiến độ thi công cao tốc Cần Thơ - Hậu Giang - Cà Mau.

Nguyên nhân thiếu nguồn vật liệu san lấp

Ngày 14/9, Văn phòng Chính phủ có Thông báo số 378/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà về việc bảo đảm nguồn vật liệu cho các dự án trọng điểm ngành Giao thông vận tải (GTVT) khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Trước đó ngày 5/9, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã đi kiểm tra tình hình triển khai dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Cần Thơ - Cà Mau. Cùng ngày, Phó Thủ tướng làm việc với các Bộ, ngành, địa phương liên quan tại UBND thành phố Cần Thơ về vấn đề trên.

Sau khi nghe báo cáo của Bộ GTVT, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) và ý kiến của các đại biểu dự họp về nhu cầu và khả năng cung ứng nguồn vật liệu san lấp (đất, cát) cho các dự án trọng điểm ngành GTVT vùng đồng bằng sông Cửu Long, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho rằng, trữ lượng cát đắp nền đường đủ đáp ứng cho nhu cầu của các dự án. Thời gian qua, Bộ TN&MT đã chủ trì, phối hợp với Bộ GTVT làm việc với các địa phương cùng nhiều văn bản hướng dẫn, nhưng các địa phương còn chậm triển khai các thủ tục nâng công suất mỏ đang khai thác, giao mỏ mới cho nhà thầu theo cơ chế đặc thù theo quy định của Quốc hội và chỉ đạo của Chính phủ; việc cung cấp cát của các chủ mỏ còn chậm, chưa đáp ứng tiến độ yêu cầu; các tỉnh chưa xác định được đủ nguồn cung cấp..., làm ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các dự án, nhất là dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Cần Thơ - Cà Mau đang phải thi công rất chậm do thiếu nguồn cát san lấp.

Phó Thủ tướng làm việc tại thành phố Cần Thơ.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu, thành lập Tổ công tác do lãnh đạo Bộ GTVT làm Tổ trưởng, có sự tham gia của lãnh đạo Bộ TN&MT, lãnh đạo các địa phương, các chuyên gia, nhà khoa học để tư vấn, hỗ trợ giải quyết những vấn đề vướng mắc về kỹ thuật, pháp lý; hướng dẫn khảo sát mỏ mới, khu vực có tiềm năng để hoàn thiện các thủ tục có liên quan. Bộ GTVT khẩn trương chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành chức năng đánh giá toàn diện về việc sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp; lưu ý đánh giá kỹ yêu cầu về cơ lý, môi trường, hiệu quả kinh tế, hoàn thành trong quý IV/2023. Bộ GTVT cùng với UBND các địa phương và các cơ quan, đơn vị có liên quan giải quyết dứt điểm các tồn tại về giải phóng mặt bằng, di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật, đường điện... trong phạm vi tuyến cao tốc thuộc phạm vi quản lý. Đối với Bộ TN&MT, Phó Thủ tướng yêu cầu, Bộ hướng dẫn UBND các địa phương xây dựng hệ thống quan trắc, đánh giá tác động môi trường tổng thể, làm cơ sở cấp phép khai thác mỏ trực tiếp cho nhà thầu thi công các dự án theo quy định của pháp luật; trường hợp nhà thầu không đủ năng lực khai thác mỏ thì có thể hợp tác với doanh nghiệp có đủ năng lực, kinh nghiệm khai thác theo quy định của pháp luật dân sự; nhà thầu thi công (được cấp có thẩm quyền giao mỏ vật liệu) phải chịu trách nhiệm toàn diện đối với việc sử dụng nguồn vật liệu đúng mục đích, đúng quy định của pháp luật.

Bộ GTVT, Bộ TN&MT và các Bộ, ngành, địa phương, chủ đầu tư, nhà thầu phải thẳng thắn, phản ánh chính xác tình hình, chỉ ra đúng nguyên nhân của tình trạng không bảo đảm vật liệu san lấp theo đúng tiến độ các dự án cao tốc ở vùng đồng bằng sông Cửu Long; phải xác định rõ trữ lượng, số lượng mỏ vật liệu san lấp (mỏ cát) có khả năng khai thác; cùng chung tay, tìm ra giải pháp, triển khai ngay việc cung cấp vật liệu san lấp đắp nền đường cho các dự án (đặc biệt là tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau), báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả thực hiện tại Phiên họp lần thứ 8 Ban Chỉ đạo nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT.

Khẩn trương hoàn thành các thủ tục đưa mỏ mới vào hoạt động

Đối với UBND các tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long, Phó Thủ tướng yêu cầu phải có báo cáo về thực tế triển khai, nhất là các vướng mắc làm chậm trễ trong cấp phép nâng công suất mỏ đang khai thác; gia hạn mỏ đã hết thời hạn khai thác; không giao được các mỏ mới (dù đã cắt giảm, đơn giản hoá trình tự, thủ tục); việc quản lý khai thác, sử dụng, điều phối nguồn vật liệu san lấp theo hướng ưu tiên tiến độ các dự án, xem xét phương án tận dụng nguồn vật liệu từ các dự án nạo vét, khơi thông luồng lạch, các cù lao, cồn cát giữa sông trên địa bàn để làm vật liệu liệu san lấp phục vụ cho dự án cao tốc, trên cơ sở đánh giá kỹ tác động môi trường và dự án được duyệt theo quy định của pháp luật... Lập tổ công tác liên ngành của địa phương để giám sát hoạt động khai thác mỏ vật liệu để cung ứng cho các dự án cao tốc trọng điểm quốc gia, không để xảy ra việc sử dụng tài nguyên không đúng mục đích.

Toàn tuyến cao tốc Cần Thơ - Hậu Giang - Cà Mau dài 110km, các tuyến nối khoảng 25km, tiến độ thi công hiện đạt khoảng 9%.

UBND các tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long chỉ đạo các Sở: Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Giao thông vận tải làm tốt hơn nữa vai trò tham mưu cho lãnh đạo địa phương khi thực hiện cơ chế đặc thù trong cấp phép, gia hạn, nâng công suất khai thác mỏ (trong đó có mỏ đã hết hạn nhưng vẫn còn trữ lượng hoặc hết thời kỳ quy hoạch). Trong tháng 9/2023 phải hoàn thành thủ tục đưa những mỏ mới vào hoạt động, thực hiện gia hạn, nâng công suất các mỏ hiện có hoặc đã hết hạn nhưng vẫn còn trữ lượng (nhất là các mỏ trên địa bàn tỉnh An Giang); trong năm 2023 phải hoàn thiện thủ tục cấp phép, khai thác theo cơ chế đặc thù đối với tất cả mỏ vật liệu phục vụ dự án cao tốc trọng điểm quốc gia theo đúng Nghị quyết của Quốc hội.

Tiếp tục rà soát các mỏ vật liệu trên địa bàn, phối hợp với Bộ GTVT đánh giá khả năng khai thác để cung cấp cho các dự án giao thông trọng điểm, giải quyết tình trạng thiếu hụt vật liệu san lấp tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long. UBND tỉnh Đồng Tháp cấp phép khai thác mỏ cho nhà thầu để bảo đảm đủ nguồn cát san lấp cho dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Cần Thơ - Cà Mau theo chỉ tiêu được Thủ tướng Chính phủ giao, hoàn thành trước ngày 25 tháng 9 năm 2023; đồng thời có trách nhiệm điều phối đủ nguồn cát san lấp cho các dự án cao tốc đi qua địa bàn.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ TN&MT, UBND tỉnh An Giang báo cáo ngay về hoạt động quản lý, khai thác, sử dụng vật liệu san lấp trên địa bàn tỉnh; trong đó xác định rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý, vi phạm của doanh nghiệp để có biện pháp xử lý theo đúng quy định của pháp luật, nhưng không làm ảnh hưởng đến việc cung cấp vật liệu san lấp phục vụ các dự án đường cao tốc.