(Xây dựng) - Mặc dù đã có những bước tiến trong việc phát triển sản xuất vật liệu xây dựng cả về lượng lẫn về chất, nhưng ngành sản xuất vật liệu xây dựng ở địa bàn tỉnh Quảng Trị còn những hạn chế cần khắc phục.

Sản xuất gạch không nung tại Quảng Trị.

Cụ thể, công tác đầu tư phát triển sản xuất và mở rộng thị trường vật liệu xây dựng ở Quảng Trị chưa tương xứng với tiềm năng, thiếu vốn đầu tư cho phát triển và chủ yếu vẫn phải dựa vào nguồn lực từ Trung ương và doanh nghiệp; Địa bàn tỉnh Quảng Trị bị chia cắt nhiều, hạ tầng còn kém, giao thông đến các huyện, xã còn nhiều khó khăn, do đó việc vận chuyển nguyên nhiên vật liệu phục vụ cho sản xuất và vận chuyển vật liệu xây dựng sẽ gặp không ít khó khăn về thời gian và chi phí giá thành sản phẩm bị tăng lên; khả năng thu hút đầu tư nước ngoài vào tỉnh còn thấp trong khi nguồn vốn lại đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc thúc đẩy sự tăng trưởng đối với các nền kinh tế; khả năng tích lũy và tái đầu tư thấp trong khi nhu cầu xây dựng cơ sở hạ tầng đòi hỏi vốn đầu tư lớn.

Công tác điều tra cơ bản nguồn tài nguyên khoáng sản làm vật liệu xây dựng mà cụ thể là công tác thăm dò trong nhiều năm gần đây ít được triển khai, nên việc đánh giá chính xác chất lượng, trữ lượng của một số mỏ đã phát hiện chưa thực sự là chỗ dựa tin cậy cho việc phát triển và mở rộng sản xuất trước mắt cũng như lâu dài. Nhiều mỏ và điểm khoáng sản mới dừng ở mức độ tìm kiếm, khảo sát sơ bộ như đá xây dựng, sét gạch ngói, cát sông… hoặc mới chỉ dừng ở mức tính đủ trữ lượng cho sản xuất hiện tại ở một số cơ sở, chứ chưa có mục đích thăm dò cho lâu dài. Với các tài liệu đánh giá về tài nguyên khoáng sản như hiện nay ở Quảng Trị, còn rất nhiều mỏ khoáng sản chưa đủ cơ sở tin cậy để dự kiến phát triển sản xuất vật liệu xây dựng về lâu dài.

Bên cạnh đó, lực lượng cán bộ khoa học kỹ thuật trong các ngành kinh tế nói chung và lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng nói riêng còn thấp, chưa tương xứng với yêu cầu phát triển ngày càng cao của nền kinh tế. Lao động đã qua đào tạo ở tỉnh hiện còn thấp. Lực lượng kỹ sư chuyên ngành vật liệu xây dựng hầu như có rất ít, nên ngành sản xuất vật liệu xây dựng ở Quảng Trị còn thiếu nhiều kỹ sư và chuyên gia giỏi, có kinh nghiệm để có thể giải quyết các vấn đề khó khăn nảy sinh trong sản xuất cũng như nghiên cứu. Lực lượng cán bộ khoa học kỹ thuật trong các lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng ở Quảng Trị vẫn còn chưa tương xứng, với yêu cầu phát triển ngày càng cao của ngành công nghiệp vật liệu xây dựng.

Qua tìm hiểu của phóng viên Báo điện tử Xây dựng từ các đơn vị sản xuất kinh doanh vật liệu xây dựng, so với nhu cầu về nguồn vật liệu trong thời gian từ các chủ đầu tư sử dụng các nguồn cung cấp, công suất khai thác thiết kế được cấp phép hiện nay không thể đáp ứng đủ cho thị trường trong tỉnh, ngoại trừ vật liệu, trừ gạch xây. Thực tế, trong thời gian qua tại thời gian cao điểm về đầu tư xây dựng, các chủ đầu tư và doanh nghiệp phải sử dụng nguồn cung ứng vật liệu tại địa phương từ địa phương khác, hiện nay một số doanh nghiệp sản xuất bê tông thương phẩm vẫn đang sử dụng nguồn cung này. Theo đó, đã xuất hiện tình trạng nâng giá vật liệu so với giá niêm yết, công bố gây khó khăn trong việc triển khai dự án cũng đồng thời xảy ra phản ánh xấu trong dư luận mà chủ yếu đối với đất làm vật liệu san lấp, cát và đá; một số mỏ vật liệu như đá, cát đã được cấp mỏ nhưng chủ mỏ chậm thực hiện khai trường, khai thác.

Một số đơn vị đã thực hiện khai thác, tuy nhiên chưa thực hiện đầy đủ các quy định về quản lý chất lượng vật liệu (thực hiện các thủ tục về chứng nhận hợp quy và thông báo tiếp nhận hợp quy), quá trình hoạt động không phối hợp trong công tác báo cáo tình hình sản xuất, kinh doanh cũng như việc niêm yết, công khai giá vật liệu đến các cơ quan quản lý khi có yêu cầu. Từ đó, gây khó khăn cho việc xác định khả năng đáp ứng nhu cầu của thị trường của các dự án hiện trạng làm cơ sở tham mưu UBND tỉnh, trong công tác cấp phép mới các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên nguyên tắc đảm bảo cân bằng cung cầu.

Để khắc phục những hạn chế về sản xuất vật liệu trên địa bàn tỉnh Quảng Trị, đòi hỏi chính quyền địa phương cần có những giải pháp thiết thực mang tính dài hơi, trong đó quan tâm hơn nữa về chính sách, linh hoạt hoạt thủ tục để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp; Đồng thời, các doanh nghiệp (nhà đầu tư) cần có chiến lược cụ thể, đặc biệt là phải có nguồn lực thực sự, nhằm cải thiện trong việc đầu tư dự án sản xuất vật liệu xây dựng có quy mô, lẫn đảm bảo kỹ thuật, công nghệ…để không những đáp ứng nhu cầu trong hoạt động xây dựng mà tạo ra những sản phẩm mang tính cạnh tranh cao trên thị trường.